Trường Mẫu giáo Hướng Dương

BỆNH SỞI Tác nhân gây bệnh sởi thuộc nhóm RNA giống Mobilli vi-rút của họ Paramyxoviridae Influenzae. Người là nguồn bệnh chủ yếu nhưng có thể gặp ở khỉ.Đường lây truyền chủ yếu là đường hô hấp như: nước bọt , hắt hơi, sổ mũi hoặc do hít phải mầm bệnh từ môi trường bên ngoài của bệnh (do mầm bệnh có thể tồn tại ngoài môi trường hơn một giờ). Sởi là bệnh truyền nhiễm có tính lây truyền cao nhất và tính miễn dịch quần thể trong nhân dân cần phải đạt tới 94% mới có thể cắt đứt được sự lây truyền của bệnh trong cộng đồng. Triệu chứng của bệnh Có thể chia làm các giai đoạn : - Thời kỳ ủ bệnh: (từ lúc bị nhiễm siêu vi trùng đến lúc có triệu chứng bệnh) Trung bình là 10 ngày (có thể thay đổi từ 7đến 18ngày): trẻ có thể sốt nhẹ. - Thời kỳ khởi phát (còn gọi là thời kỳ viêm long): Đây là thời kỳ hay lây nhất, kéo dài từ 3 đến 5 ngày với các biểu hiện như sau: • Sốt: Sốt nhẹ hoặc sốt cao 39,5oC đến 40oC, có thể có sốt cao co giật, kèm mệt mỏi, nhức đầu, đau cơ đau khớp. • “Viêm long”(có triệu chứng giống như cảm cúm): thường xảy ra ở mắt và mũi, gây chảy nước mắt, đổ nghèn nhiều, kết mạc mắt đỏ, bệnh nhân sợ ánh sáng, giác mạc và mi mắt có thể bị sưng phù, hắt hơi, sổ mũi, ho đàm, khàn giọng. Có thể gây viêm thanh quản co rút, nếu có triệu chứng viêm long ở đường tiêu hóa sẽ gây tiêu chảy. • Khám họng trong giai đoạn này có thể thấy những chấm trắng nhỏ khoảng1mm mọc trên nền niêm mạc má viêm đỏ,có vị trí ngay với răng hàm thứ nhất.Thời gian tồn tại của dấu hiệu này khoảng 12 đến 18 giờ. - Thời kỳ toàn phát (hay còn gọi là thời kỳ phát ban): Ban xuất hiện đầu tiên ở sau tai, sau đó lan dần lên 2 bên má, cổ, ngực, bụng và phần chi trên trong vòng 24 giờ. Trong 24 gờ kế tiếp, ban lan xuống lưng, bụng, 2 tay và sau cùng là 2 chân trong từ ngày thứ 2 đến ngày thứ 3 của bệnh.Ban sởi màu hồng nhạt, ấn vào mất, thường kết dính lại. Trong trường hợp nhẹ, ban mọc thưa thớt. Đối với những trường hợp nặng, ban mọc dày đặc cả lòng bàn tay, bàn chân, đôi khi có ban xuất huyết cơ thể kèm chảy máu mũi, miệng, xuất huyết tiêu hóa. - Thời kỳ phục hồi: Ban sởi bay theo trình tự xuất hiện để lại vùng da bị ảnh hưởng những vết thâm đen trên bề mặt da loang lỗ như da cọp nên được gọi là “vết vằn da hổ” Biến chứng của bệnh sởi: Bệnh sởi có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm trong hoặc sau khi mắc bệnh sởi. 1. Viêm phổi:Thường là do bội nhiễm vi trùng khác như: phế cầu, liên cầu, tụ cầu Hemophilus Influenzae. 2. Lao: Sời làm tăng nguy cơ trầm trọng bệnh lao tiềm ẩn và làm gia tăng mức độ lao sơ nhiễm. 3. Viêm tai giữa: Sốt cao, quấy khóc, chảy mủ 1 hoặc 2 bên tai. 4. Viêm thanh quản: Có thể kèm cơn khó thở về đêm, ho hen, khàn giọng, nếu nặng có thể khó thở thanh quản. 5. Viêm não tủy (0,1 – 0,2%): Có thể xảy ra sớm hơn 2 tuần với triệu chứng sốt cao, nôn ói, nhức đầu, lơ mơ, co giật. 6. Xuất huyết giảm tiểu cầu: Thường xảy ra từ ngày 3 đến ngày 5 7. Một số chứng bệnh khác: • Viêm kết mạc mắt, dẫn đến loét giác mạc do thiếu Vitamin A dẫn đến mù. • Viêm cơ tim • Viêm loét niêm mạc má, miệng (dân giang còn gọi là cam tẩu mã) • Viêm hạch mạc trên ruột, gây đau bụng • Viêm gan: gây vàng da, tăng men gan (chủ yếu gặp ở người lớn) • Viêm vỉ cầu thận cấp • Hội chứng Guillain Barré. Điều trị: Đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Chủ yếu là điều trị nâng đỡ, hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Nên cho trẻ nghỉ ngơi, tránh tiếp xúc với ánh sáng mạnh trong giai đoạn sợ ánh sáng nên cho trẻ ăn chế độ giàu chất dinh dưỡng và dễ tiêu hóa, giữ gìn vệ sinh răng miệng. Cách chăm sóc người bệnh và phòng lây lan ra cộng đồng như thế nào?  Điều trị tại nhà nếu dấu hiệu bệnh nhẹ, không có biến chứng:  Theo dõi nhiệt độ hàng ngày.  Nhỏ mắt, nhỏ mũi bằng dung dịch nước muối 9‰ để tránh nhiễm khuẩn.  Tắm rửa sạch bằng nước ấm để tránh nhiễm trùng và lở loét.  Dinh dưỡng đầy đủ, thức ăn dễ tiêu và giàu dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin A.  Nên nằm phòng riêng (thoáng, sáng, tránh gió lùa).  Chỉ dùng thuốc kháng sinh khi có chỉ định của thầy thuốc.  Đưa đến cơ sở y tế ngay khi các dấu hiệu nặng lên:  Sốt cao, ho nhiều, tiêu chảy nặng…  Ban sởi lặn hết mà vẫn còn sốt.  Các dấu hiệu biến chứng về tai, phổi, tiêu hóa, mắt……. Làm gì để phòng ngừa bệnh sởi?  Dùng khăn hoặc tay che miệng khi ho, hắt hơi.  Rửa tay trước khi ăn và trước khi chế biến thức ăn.  Chích ngừa sởi. Đây là biện pháp chủ động để ngừa bệnh sởi. • Trẻ được chích ngừa Vaccine sống giảm độc liệu 1 lần, thường vào tháng thứ 9 (theo lịch chương trình tiêu chảy Quốc gia). Do miễn dịch bảo vệ của vaccine chỉ đạt được 90%) và với sự giảm miễn dịch dần theo thời gian, nên chích ngừa mũi thứ 2 cho trẻ < 10 tuổi. Hiện tại đã có loại Vaccine phối hợp 3 bệnh: Sởi, Quai bị và Rulella (MMR hay Trimovax). Đăng bởi: BS.CK2.Huỳnh Trọng Dân - Khoa Nhiễm Bệnh viện Nhi Đồng II

Tuyên truyền tháng 4 BỆNH NHIỄM GIUN Các bệnh giun nằm trong số những bệnh lây truyền phổ biến nhất trên thế giới và ảnh hưởng lớn đến các quốc gia kém phát triển và đang phát triển. Bệnh lây truyền từ trứng giun có trong phân người thải ra ngoài làm đất bị nhiễm và bệnh thường xuất hiện tại những khu vực có tình trạng vệ sinh yếu kém, những loại giun ký sinh chủ yếu gây bệnh cho người tuyền qua đất hiện nay là giun đũa (Ascaris lumbricoides), giun tóc (Trichuris trichiura) và giun móc/mỏ (Necator americanus/Ancylostoma duodenale). Phòng chống bệnh dựa trên tẩy giun định kỳ, truyền thông, giáo dục sức khỏe để phòng chống tái nhiễm, vệ sinh môi trường để giảm đất bị ô nhiễm với trứng nhiễm, sử dụng các loại thuốc an toàn và hiệu quả có sẵn để phòng chống bệnh. 1. Đường lây truyền: Các bệnh giun được truyền qua trứng giun từ phân của người bị nhiễm bệnh thải ra ngoài đất, giun trưởng thành sống trong ruộtvà từ đây hàng ngàn trứng được sinh ra mỗi ngày. Trứng giun sau khi thải ra đất theo phân làm cho đất bị nhiễm, đặc biệt tại các nơi thiếu vệ sinh. Sự nhiễm bệnh có thể xảy ra với một số cách như trứng theo vào đường tiêu hóa từ các loại rau ăn sống hoặc các loại rau không được nấu chín kỹ, rửa sạch, bóc vỏ; từ các nguồn nước bị nhiễm trứng giun; trẻ em nghịch đất cát nhiễm trứng giun, sau đó đưa tay vào miệng.Ngoài ra, trứng giun móc nở trong đất, phát triển thành ấu trùng có thể chủ động xâm nhập vào da, những người bị nhiễm giun móc thường do thói quen đi không mang dày dép trên đất bị ô nhiễm.Bệnh không lây trực tiếp từ người sang người hoặc nhiễm từ phân tươi vì trứng giun được thải ra ngoài theo phân cần khoảng 3 tuần để phát triển thành trứng có ấu trùng mới có thể gây nhiễm, một khi giun trưởng thành không sinh sản được trong vật chủ (con người), trường hợp tái nhiễm chỉ xảy ra khi người tiếp xúc với giai đoạn có thể lây truyền của ký sinh trùng ngoài môi trường. 2. Tỷ lệ mắc bệnh và triệu chứng: Tình trạng nặng hay nhẹ của bệnh liên quan mật thiết đến số lượng giun ký sinh trong cơ thể vật chủ, những người bị nhiễm nhẹ thường không có triệu chứng, nhiễm nặng hơn có thể gây ra một loạt các triệu chứng bao gồm các bệnh lý ở đường ruột (tiêu chảy và đau bụng), gây cảm giác khó chịu, cơ thể mệt mỏi trong khi tinh thần và thể chất bị sa sút. Người nhiễm giun móc gây mất máu mạn tính ở ruột và có thể dẫn đến thiếu máu. Ảnh hưởng đến dinh dưỡng: Bệnh giun truyền qua đất làm giảm tình trạng dinh dưỡng của người theo nhiều phương thức khác nhau như giun ký sinh lấy các chất dinh dưỡng từ các mô của cơ thể vật chủ, bao gồm máu, dẫn đến sự thiếu máu và protein. Giun ký sinh làm tăng thêm sự kém hấp thụ dinh dưỡng, ngoài ra có thể có thể cạnh tranh vitamin A ở ruột. Các bệnh giun truyền qua đất cũng gây ra mất cảm giác ngon miệng, do đó giảm lượng dinh dưỡng đưa vào cơ thể, ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe thể chất, đặc biệt nhiễm giun tóc có thể gây tiêu chảy và bệnh lỵ. Suy dinh dưỡng do các bệnh giun truyền qua đất gây ra được công nhận là có một tác động đáng kể đến sự tăng trưởng và phát triển thể chất. 3. Thuốc thường dùng để tẩy giun cho trẻ: Albendazole 400mg và mebendazole 500mg được WHO chọn dùng trong chương trình tẩy giun trên toàn cầu là hai dược phẩm hiệu quả, an toàn, giá thành rẻ, dễ sử dụng và quản lý khi tiến hành chiến dịch tẩy giun ngay cả khi đó không phải là nhân viên y tế. Tuy nhiên những người này phải được tập huấn trước đó, hiện cả hai loại thuốc tẩy giun này WHO cung cấp miễn phí đến các quốc gia có lưu hành các bệnh giun truyền qua đất để điều trị cho tất cả trẻ em mầm non và tiểu học. Nên tẩy giun định kỳ 6 tháng/ 1 lần cho trẻ mầm non.